---

Verdieping bij deze vraag:

De diagnose

Een diagnose is een term die in de geneeskunde gebruikt wordt om specifieke symptomen te bundelen, een soort verzamelnaam. In de geneeskunde gebruiken we diagnoses om overzicht te houden in de communicatie. In het dagelijks leven gebruik je ook constant ‘diagnoses’, bijvoorbeeld in de zin ‘Ik zie een auto.’ Je zegt niet: ‘Ik zie een vervoersmiddel, op vier wielen, 8 ramen, 5 deuren en het rijdt op brandstof’.

Een diagnose is een interpretatie van mensen, een beschrijving van een waarneming: Jij bent niet de diagnose – je kan alleen de beschrijving krijgen. Dit klinkt misschien heel abstract. Mijn ervaring is dat het van toegevoegde waarde is, dat je kan zien, dat de diagnose ACNES niet een soort baksteen is die je overal mee naar toe moet sjouwen. Het is geen parasiet die je hebt opgelopen. De diagnose ACNES is een beschrijving voor verschijnselen in en van jouw lichaam.

ACNES of Buikwandpijn?

Bier of pils? Chocolade of hagelslag? Muziek of Rock ’n Roll? Buikwandpijn of ACNES? Met andere woorden: ACNES is een vorm van buikwandpijn. Maar niet elke vorm van buikwandpijn is ACNES. Buikwandpijn is een overkoepelende diagnose die in veel gevallen ruimte laat voor meerdere behandelopties. In tegenstelling tot de diagnose ACNES, ligt de focus bij de diagnose buikwandpijn niet alléén op een zenuwbeknelling.

---

Verdieping bij deze vraag:

Het pijnsysteem is goed ontwikkeld

Door beschreven ervaringen en wetenschappelijk onderzoek ontdekken we steeds meer over ons pijnsysteem. Bijvoorbeeld dat het pijnsysteem in onze hersenen evolutionair gezien heel oud is. Veel ouder dan het deel van onze hersenen waar we bewust mee nadenken. Het pijnsysteem heeft allerlei ‘verbindingen’ naar andere delen van onze hersenen. Via deze verbindingen beïnvloedt het pijnsysteem andere delen van onze hersenen, en andersom: Denk hierbij bijvoorbeeld aan emoties, gedrag en beweging. Maar ook angsten en vreugde zijn verbonden met het pijnsysteem.

Zonder pijn geen leven

De verbinding met ons bewustzijn is voor het pijnsysteem bijvoorbeeld heel praktisch. Dit gebruikt het pijnsysteem om ons te waarschuwen in geval van nood. Stel je voor: Je wandelt door een bos en loopt een gemene snee op aan je kuit. Het bloed gutst eruit. Kortom, daar moet wat aan gebeuren anders bloed je dood. De mensheid was allang uitgestorven als er geen systeem in ons lichaam zat wat onze aandacht trekt wanneer ons lijf schade oploopt – of als er gevaar dreigt. Wanneer ik het woord pijnsysteem gebruik, doel ik op dit beschermingssysteem.

Het pijnsysteem is dom

Een pijnsysteem wat overgevoelig is geraakt, doet dit als bescherming. Het lijkt daarin weinig rekening te houden met jouw andere belangen. Je zou kunnen zeggen dat het pijnsysteem dom, maar effectief is. Het zal niet naar een rationele gedachte luisteren zoals “Ik ben er nu bewust van dat mijn been gebroken is. Dankjewel. De pijn mag nu uit.” Helaas werkt dit in de praktijk niet. We hebben geen directe controle op het pijnsysteem. Gelukkig kan je wel op een indirecte manier controle uitoefenen op het pijnsysteem. In een volgend artikel zal ik dit uitgebreid toelichten.

Strijd jij tegen de pijn?

‘Een strijd voeren’, is een breed begrip. Maar er zijn een paar tekenen waar je aan kunt herkennen of iemand een strijd voert, namelijk:

• Strijden kost inspanning (energie en tijd);
• Strijden vereist een vijand (bijvoorbeeld pijn of een diagnose);
• Strijden is een proces (gaat niet zonder slag of stoot);
• Strijden is gericht (kost aandacht).

Strijden voor een oplossing

Mensen hebben van nature een enorm creatief vermogen om problemen op te lossen. Na het ontstaan van weefselschade, volgt er in de meeste gevallen ook gedrag om tot een oplossing te komen. Bijvoorbeeld bij een schaafwond: Het controleren van de schade, schoonmaken van de wond, plakken van een pleister, etc. In de meeste gevallen doet het pijnsysteem haar werk door jouw aandacht te trekken naar de plek van weefselschade: Het geeft je een gerichte waarschuwing, als een aanleiding om tot een oplossing te komen. Dat is de pijn die je voelt. Over het algemeen zal, na het toepassen van de oplossing, het pijnsysteem weer kalmeren. Zoals een rookalarm wat uit gaat, nadat de brand is geblust.

“Maar ik doe toch zo mijn best?!”

Een strijd tegen langdurige pijn is een begrijpelijke reactie. Het is namelijk goed voor te stellen dat, onder bepaalde omstandigheden, een mens blijft proberen om tot een pijnvrij leven te komen (een oplossing blijft zoeken). Aan inzet of wilskracht ontbreekt het dan niet. Maar mogelijk is de strijd een inspanning in de verkeerde richting… Herken je hierbij één van de volgende citaten?

• “Ik moet van die pijn af. Waarom is het nog niet over? Ik doe er toch alles aan!”
• “Er zit nog steeds iets niet goed in mijn buik, met die zenuw, daarom heb ik zo’n pijn. Daar moet iemand toch iets aan kunnen doen?!”
• “Alle medicatie die ik tot nu toe heb geprobeerd werkt niet of nauwelijks. Ik moet iets beters hebben tegen de pijn. Het wil maar niet weg!”
• “Ik heb alle mogelijke onderzoeken gehad, er is niets gevonden. Totdat iemand mij de diagnose ACNES gaf. Dus dit moet het zijn, er is al die tijd al iets mis met die zenuw. Dat moet zo snel mogelijk verholpen worden!”

Kan deze strijd nadelen hebben?

Alle bovenstaande reacties op langdurige pijn zijn menselijk en volkomen normaal. Om te laten zien waarom juist deze vorm van strijd tegen de pijn averechts kan werken, lopen we langs de opeenvolging van effecten:

1. Er is een beklemde zenuw, of andere vorm van weefselschade, die gedurende minimaal 3 maanden waarschuwingssignalen afvuurt in het zenuwstelsel;
2. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat na ongeveer 3 maanden het pijnsysteem zich hierop aanpast. Dit gebeurt waarschijnlijk naar aanleiding van constante stroom van waarschuwingssignalen. De veranderingen in het zenuwstelsel (zenuwen en hersenen) zijn chemisch van aard en zijn een gevolg van deze omstandigheden. Je bent dus niet gek of bijzonder, en de pijn zit niet ’tussen je oren’;
3. Het zenuwstelsel gaat het gebied waar de signalen vandaan komen gevoeliger maken. Dit zou je kunnen zien als een ultieme poging om het probleemgebied extra onder de aandacht te brengen. ‘Het pijnsysteem heeft zoiets van: Meer aandacht geeft meer informatie – en zo hopelijk meer kans op een oplossing’. Hierdoor reageert het nu overgevoelige gebied heftiger bij inspanning en aanraking;
4. De chemische veranderingen vinden ook plaats in de hersenen. Hierdoor krijgt het probleemgebied meer aandacht in de hersenen. Dit versterkt de binnenkomende signalen. ‘Je loopt constant met het probleemgebied in je gedachten rond.’ Het pijnsysteem is nu overgevoelig: een vorm van Chronische Pijn;
5. Wanneer je onder bovenstaande omstandigheden een strijd gaat voeren tegen de pijn, dan ondersteun je deels de overgevoeligheid van het pijnsysteem. Je aandacht ligt voornamelijk op het probleemgebied. Je vermoedt dat daar een oorzaak zit voor de pijn. Hierdoor geef je het pijnsysteem, indirect, een legitieme reden om overgevoelig te blijven. In plaats van een doel gericht op lichamelijke verbetering, heb je je aandacht gericht op de pijn;
6. De strijd kan zich ook uiten in mentale aandacht voor het probleem gebied. Die aandacht kan soms tegelijk een ontkenning van andere factoren zijn, bijvoorbeeld: “Het ligt niet aan mijn levensstijl. Het ligt aan mijn buik, die is niet in orde.” Door die interne strijd krijg je alsnog een extra focus op je buik, welke het pijnsysteem gebruikt om overgevoelig te blijven;
7. De strijd kan zich ook uiten in ongelukkig gedrag dat de pijn extra uitlokt. Bijvoorbeeld onnodig over grenzen heen gaan. En elke keer wanneer je hierna flinke pijn voelt, dit bewust toedraagt aan het probleem gebied: “Zie je wel, het probleem in mijn buik is nog niet over”. Hierdoor blijft het overgevoelige pijnsysteem in stand.

---

Verdieping bij deze vraag:

Wat heb ik? En hoe kom ik er vanaf?

Een anonieme ACNES-cliënt: “Ik ben zo blij dat ik de diagnose kreeg! Eindelijk worden mijn klachten erkend en kon ik de juiste hulp zoeken. Ik heb ACNES.”
De diagnose… het einde van een zoektocht: Wat heb ik? Maar het begin van de volgende: Hoe kom ik er vanaf? Een diagnose kan rust geven. Het kan duidelijk maken wat er aan de hand is, voor jezelf, en voor de buitenwereld. Maar het krijgen van een diagnose biedt niet altijd direct een oplossing, zoals een natuurlijk herstel of een succesvolle behandeling. Een diagnose kan ook misleidend werken. Het kan je de indruk geven dat je iets bij je draagt, iets hebt, wat niet zo hoort – iets wat niet van jou is. Hierdoor kan een zoektocht naar een klachtenvrij leven haast een soort strijd worden tegen het kwaad. Een strijd tegen een deel van jouw eigen lichaam, tegen je buik. Deze strijd kost overbodige energie en kan een nadelig effect hebben op de pijnbeleving.

“U heeft een gebroken pols”

De diagnose ACNES legt de focus op een zenuwbeknelling als het hoofdprobleem van de klachten. Wetenschappelijke artikelen, websites en doktoren omschrijven de zenuw als dé oorzaak voor jouw pijn. Met name bij langdurige ACNES-klachten kan dit misleidend werken. Wanneer jij in de langdurige periode al je aandacht hebt gevestigd op de zenuw, dan kan je nog weleens van een koude kermis thuiskomen.

Ik heb het volgende voorbeeld om uit te leggen dat er meer klachten kunnen ontstaan door de langdurige zenuwbeknelling, maar zich niet direct oplossen wanneer de zenuw behandeld wordt:

Waar heeft Miranda last van?

Miranda breekt haar pols met een fietsongeluk. Haar onderarm en hand moeten in het gips. Alhoewel er gips omheen zit, blijft haar pols helaas veel pijn doen. Al snel ontstaan hierdoor meer problemen voor Miranda. Ze kan niet meer schrijven of typen, hierdoor kan ze haar werk tijdelijk niet uitvoeren. Ze mist de gezelligheid met haar collega’s. Ook fietsen moet Miranda even laten voor wat het is. Oma zal voorlopig even in haar eentje koffie moeten drinken. Miranda voelt zich hier erg schuldig over. Ze slaapt slecht door de pijn en staat elke dag vermoeid op. Door de pijn is ze langzamerhand ook bang geworden om haar arm te gebruiken. Haar man vindt het allemaal maar niks. Hij moet al 4 weken lang het eten koken, stofzuigen en voor de kinderen zorgen – dat is hij niet gewend in z’n ééntje… Hierdoor is thuis de sfeer gespannen.
Het is 4 weken later en een röntgenfoto laat zien dat de breuk in het bot geheeld is. Het gips mag eraf! Maar Miranda heeft nog steeds pijn, stress en een ontregeld leven. Ze is bang om haar arm te gebruiken, hierdoor kan ze nog niet beginnen met werken en slaapt ze nog altijd slecht. Door de spanning thuis en de voortdurende pijn is ze ongelukkig geworden.

Een diagnose verteld niet het hele verhaal

We zouden nu Miranda de volgende diagnose kunnen geven: Miranda heeft last van een gebroken pols. Maar het mag duidelijk zijn dat een gebroken pols voor veel meer klachten kan zorgen dan ‘simpelweg’ 4 weken de arm even niet kunnen gebruiken. (Let op: Er zijn natuurlijk ook een heleboel mensen met gebroken polsen die niet in deze situaties belanden – en een normaal herstel belopen!)

Fusce tincidunt dapibus lectus. Aliquam quis nisl neque. Nulla lacus ante, mattis a ante faucibus, finibus ornare leo. Interdum et malesuada fames ac ante ipsum primis in faucibus. Nam euismod nibh mauris, quis malesuada ante dictum at. Nam facilisis justo massa, non varius magna molestie a. Vivamus molestie velit nec sem efficitur ornare. Vestibulum egestas nulla in dui mattis, vitae volutpat ligula cursus. Proin sodales pellentesque mi sed molestie.

>> Ga naar module 2

Butler, D., & Moseley, L. (2020). Explain Pain Second Edition. ​Noigroup Publications.

Crofford LJ. Chronic Pain: Where the Body Meets the Brain. Trans Am Clin Climatol Assoc. 2015;126:167-83. PMID: 26330672; PMCID: PMC4530716.

Timmers I, Quaedflieg CWEM, Hsu C, Heathcote LC, Rovnaghi CR, Simons LE. The interaction between stress and chronic pain through the lens of threat learning. Neurosci Biobehav Rev. 2019 Dec;107:641-655. doi: 10.1016/j.neubiorev.2019.10.007. Epub 2019 Oct 14. PMID: 31622630; PMCID: PMC6914269.

Meints SM, Edwards RR. Evaluating psychosocial contributions to chronic pain outcomes. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2018 Dec 20;87(Pt B):168-182. doi: 10.1016/j.pnpbp.2018.01.017. Epub 2018 Jan 31. PMID: 29408484; PMCID: PMC6067990.

Leeuw M, Goossens ME, Linton SJ, Crombez G, Boersma K, Vlaeyen JW. The fear-avoidance model of musculoskeletal pain: current state of scientific evidence. J Behav Med. 2007 Feb;30(1):77-94. doi: 10.1007/s10865-006-9085-0. Epub 2006 Dec 20. PMID: 17180640.

Sutter, Ben & Radke, John. (2022). Vicious Cycle Theory vs Pain Adaptation Model: A Structured Critical Analysis with Case Presentations.

Skúladóttir H, Gunnarsdóttir TJ, Halldórsdóttir S, Sveinsdóttir H, Holden JE, Björnsdóttir A. Breaking the vicious circle: Experiences of people in chronic pain on the pain rehabilitation journey. Nurs Open. 2020 May 29;7(5):1412-1423. doi: 10.1002/nop2.512. PMID: 32802361; PMCID: PMC7424485.

Knoerl R, Lavoie Smith EM, Weisberg J. Chronic Pain and Cognitive Behavioral Therapy: An Integrative Review. West J Nurs Res. 2016 May;38(5):596-628. doi: 10.1177/0193945915615869. Epub 2015 Nov 24. PMID: 26604219.

Ehde DM, Dillworth TM, Turner JA. Cognitive-behavioral therapy for individuals with chronic pain: efficacy, innovations, and directions for research. Am Psychol. 2014 Feb-Mar;69(2):153-66. doi: 10.1037/a0035747. PMID: 24547801.

Sneddon LU. Comparative Physiology of Nociception and Pain. Physiology (Bethesda). 2018 Jan 1;33(1):63-73. doi: 10.1152/physiol.00022.2017. PMID: 29212893.

St John Smith E. Advances in understanding nociception and neuropathic pain. J Neurol. 2018 Feb;265(2):231-238. doi: 10.1007/s00415-017-8641-6. Epub 2017 Oct 14. PMID: 29032407; PMCID: PMC5808094.

Van Cranenburgh, B., & Mulder, T. (2020). Van contractie naar actie (3de editie). Bohn Stafleu van Loghum.

Van Cranenburgh, B. (2020). Neurowetenschappen (6de editie). Bohn Stafleu van Loghum.

Butler, D., & Moseley, L. (2020). Explain Pain Second Edition. ​Noigroup Publications.

Coghill RC. The Distributed Nociceptive System: A Framework for Understanding Pain. Trends Neurosci. 2020 Oct;43(10):780-794. doi: 10.1016/j.tins.2020.07.004. Epub 2020 Aug 13. PMID: 32800534; PMCID: PMC7530033.

Verriotis M, Chang P, Fitzgerald M, Fabrizi L. The development of the nociceptive brain. Neuroscience. 2016 Dec 3;338:207-219. doi: 10.1016/j.neuroscience.2016.07.026. Epub 2016 Jul 22. PMID: 27457037.

Fenton BW, Shih E, Zolton J. The neurobiology of pain perception in normal and persistent pain. Pain Manag. 2015;5(4):297-317. doi: 10.2217/pmt.15.27. Epub 2015 Jun 19. PMID: 26088531.

Tracey WD Jr. Nociception. Curr Biol. 2017 Feb 20;27(4):R129-R133. doi: 10.1016/j.cub.2017.01.037. PMID: 28222285.

Dubin AE, Patapoutian A. Nociceptors: the sensors of the pain pathway. J Clin Invest. 2010 Nov;120(11):3760-72. doi: 10.1172/JCI42843. Epub 2010 Nov 1. PMID: 21041958; PMCID: PMC2964977.

Armstrong SA, Herr MJ. Physiology, Nociception. 2022 May 8. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan–. PMID: 31855389.

Rossettini G, Carlino E, Testa M. Clinical relevance of contextual factors as triggers of placebo and nocebo effects in musculoskeletal pain. BMC Musculoskelet Disord. 2018 Jan 22;19(1):27. doi: 10.1186/s12891-018-1943-8. PMID: 29357856; PMCID: PMC5778801.

Wartolowska K. The nocebo effect as a source of bias in the assessment of treatment effects. F1000Res. 2019 Jan 3;8:5. doi: 10.12688/f1000research.17611.2. PMID: 31354941; PMCID: PMC6635979.

Chamsi-Pasha M, Albar MA, Chamsi-Pasha H. Minimizing nocebo effect: Pragmatic approach. Avicenna J Med. 2017 Oct-Dec;7(4):139-143. doi: 10.4103/ajm.AJM_59_17. PMID: 29119079; PMCID: PMC5655643.

Jones LE, O’Shaughnessy DF. The pain and movement reasoning model: introduction to a simple tool for integrated pain assessment. Man Ther. 2014 Jun;19(3):270-6. doi: 10.1016/j.math.2014.01.010. Epub 2014 Feb 7. PMID: 24582733.

Butera KA, Fox EJ, George SZ. Toward a Transformed Understanding: From Pain and Movement to Pain With Movement. Phys Ther. 2016 Oct;96(10):1503-1507. doi: 10.2522/ptj.20160211. PMID: 27694519; PMCID: PMC5046190.

ACNES / ABDOMINAL WALL PAIN DIAGNOSES: PUBMED – https://www.ncbi.nlm.nih.gov – SEARCHSTRING: (((((((((ACNES[Title/Abstract]) AND (abdominal[Title/Abstract])) AND (nerve[Title/Abstract])) OR (Anterior[Title/Abstract])) AND (cutaneous[Title/Abstract])) AND (nerve[Title/Abstract])) AND (entrapment[Title/Abstract])) AND (syndrome[Title/Abstract])) OR (“abdominal wall pain”) NOT (hernia)) NOT (endometriosis)

Zenuwen klem in buikwand | Thuisarts.nl. (z.d.). Website by One Shoe – Advertising and Digital Agency www.oneshoe.nl . Geraadpleegd op 25 juli 2022, van https://www.thuisarts.nl/zenuwen-klem-in-buikwand

Stichting ACNES. (z.d.). Wat is ACNES? / Stichting ACNES. Geraadpleegd op 25 juli 2022, van https://www.stichtingacnes.nl/wat/

Acnes. (z.d.). Acnes Foundation. Geraadpleegd op 25 juli 2022, van https://www.acnes.foundation

Buikwandpijnsyndroom (ACNES) – Máxima MC. (z.d.). SolviMáx. Geraadpleegd op 25 juli 2022, van https://www.mmc.nl/solvimax/aandoeningen-en-behandelingen/buikwandpijnsyndroom-acnes/

ACNES (buikwandpijnsyndroom) | Albert Schweitzer ziekenhuis | Pijnbehandelcentrum. (z.d.). ASZ Wat is ACNES? Geraadpleegd op 25 juli 2022, van https://www.asz.nl/pijnbehandelcentrum/aandoeningen/romp/-acnes–buikwandpijnsyndroom-/

Edo S, Torrents-Rodas D, Rovira T, Fernandez-Castro J. Impact when receiving a diagnosis: additive and multiplicative effects between illness severity and perception of control. J Health Psychol. 2012 Nov;17(8):1152-60. doi: 10.1177/1359105311429727. Epub 2012 Feb 7. PMID: 22313666.

Kusnanto H, Agustian D, Hilmanto D. Biopsychosocial model of illnesses in primary care: A hermeneutic literature review. J Family Med Prim Care. 2018 May-Jun;7(3):497-500. doi: 10.4103/jfmpc.jfmpc_145_17. PMID: 30112296; PMCID: PMC6069638.

Butler, D., & Moseley, L. (2020). Explain Pain Second Edition. ​Noigroup Publications.

Hylands-White N, Duarte RV, Raphael JH. An overview of treatment approaches for chronic pain management. Rheumatol Int. 2017 Jan;37(1):29-42. doi: 10.1007/s00296-016-3481-8. Epub 2016 Apr 23. PMID: 27107994.

Crofford LJ. Chronic Pain: Where the Body Meets the Brain. Trans Am Clin Climatol Assoc. 2015;126:167-83. PMID: 26330672; PMCID: PMC4530716.

Nijs J, Leysen L, Vanlauwe J, Logghe T, Ickmans K, Polli A, Malfliet A, Coppieters I, Huysmans E. Treatment of central sensitization in patients with chronic pain: time for change? Expert Opin Pharmacother. 2019 Nov;20(16):1961-1970. doi: 10.1080/14656566.2019.1647166. Epub 2019 Jul 29.